ӨНЕРКӘСІПТІК ҚАУІПСІЗДІК
«Т-Стандарт» ЖШС біліктілігі жоғары аттестатталған қызметкерлер құрамы мен көп жылдық жұмыс тәжірибесіне ие бола тұра, өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы толық қызметтер кешенін іске асырады:
- Қазақстан Республикасының уәкілетті органынан «Қолдануға рұқсат» алу үшін қауіпті өндірістік объектілерде қолданылатын қауіпті техникалық құрылғылар, технологиялар, материалдар үшін өнеркәсіптік қауіпсіздікті сараптау;
- Қазақстан Республикасының уәкілетті органында одан әрі тіркеу үшін қауіпті өндірістік объектінің өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясын әзірлеу, сараптау, келісу;
- Сыртқы және ішкі көзбен шолып қарап тексеру, диагностикалау болып саналатын жабдықты техникалық куәландыру, сондай-ақ жабдықтың техникалық жай-күйін, қауіпсіз пайдалану және одан әрі қызмет көрсету мүмкіндігін айқындау мақсатында оны сынау.
ҚАЗАҚСТАНДА ӨНЕРКӘСІПТІК ҚАУІПСІЗДІК САЛАСЫНДАҒЫ ЗАҢНАМАЛЫҚ НЕГІЗ БОЛЫП «АЗАМАТТЫҚ ҚОРҒАУ ТУРАЛЫ» 2014 ЖЫЛҒЫ 11 СӘУІРДЕГІ № 188-V ҚРЗ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ ТАБЫЛАДЫ
Осы заңға сәйкес қауіпті техникалық құрылғылар, сондай-ақ қауіпті өндірістік объектілерде пайдалануға арналған техникалық құрылғылар, материалдар және технологиялар уәкілетті мемлекеттік органнан қолдануға рұқсат алу мақсатында өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасынан өтулері тиіс.
«Азаматтық қорғау туралы» заңына сәйкес осындай техникалық құрылғылар, материалдар және технологиялар пайдалануға уәкілетті органнан қолдануға рұқсат алғаннан кейін ғана берілуі тиіс.
Өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасын осы жұмыстарды жүргізу құқығына тиісті аттестаты бар сараптамалық ұйымдар жүргізеді.
Өнеркәсіптік қауіпсіздіктің міндетті декларациялануына қауіпті өндірістік объектілерді декларацияланатын объектілерге жатқызу өлшемшарттарына сәйкес келетін қауіпті өндірістік объектілер жатады.
Декларацияны әзірлеуді декларацияны әзірлеу құқығына аттестатталған ұйым жүзеге асырады.
Өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациялары уәкілетті органда тіркелулері тиіс.
Өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясын тіркеу тиісті аттестаты бар ұйым әзірлеуі тиіс сараптамалық қорытынды негізінде жүзеге асырылады.
Осы заңға сәйкес кәсіпорындар пайдалануға берер алдында, сондай-ақ пайдалану үдерісі барысында қауіпті техникалық құрылғыларға, сондай-ақ қауіпті өндірістік объектілерде қолданылатын техникалық құрылғыларға мерзімді түрде техникалық куәландыруды жүргізіп тұруға міндетті.
ТЕХНИКАЛЫҚ КУӘЛАНДЫРУ
ТЕХНИКАЛЫҚ КУӘЛАНДЫРУ КЕЛЕСІ ЖАҒДАЙЛАРДА ЖҮРГІЗІЛЕДІ:
- монтаждаудан кейін жұмысқа қосқанға дейін;
- жабдықты пайдалану үдерісінде мерзімді түрде;
- қысыммен жұмыс істейтін элементтерді дәнекерлеуді немесе қалайылауды қолдана отырып, жабдықты қайта құрылымдаудан немесе жөндеуден кейін;
- егер жабдық 12 айдан астам уақыт бойы пайдаланылмаған болса;
- егер жабдық бөлшектеліп, жаңа орынға орнатылған болса;
- жабдықтың қабырғаларына қорғаныс жабынын салар алдында;
- егер мұндай куәландыру жабдықтың техникалық жай-күйін және пайдаланылуын қадағалау бойынша жауапты тұлғаның қалауына қарай қажет болса.
Техникалық куәландыруды өнеркәсіптік қауіпсіздік жөніндегі жұмыстарды жүргізу құқығына аттестаты бар және тиісті ресурстары (білікті аттестатталған қызметкерлер құрамы және тиісті бақылау-өлшеу аспаптары) бар мамандандырылған сараптамалық ұйымдар жүргізеді.
ТЕХНИКАЛЫҚ КУӘЛАНДЫРУ БОЙЫНША ЖҰМЫСТАРДЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ:
- Құжаттармен бірге өтінімді қабылдау;
- Өтінім мен құжаттарды талдау;
- Жабдықты көзбен қарап тексеру;
- Жабдықты бұзбай бақылау (диагностика);
- Жабдықтың гидравликалық сынақтарын жүргізу;
- Диагностика және сынақтар нәтижелерін рәсімдеу (актілер, хаттамалар, төлқұжаттағы жазбалар);
- Тапсырыс берушіге техникалық куәландыру нәтижелерін беру.
ҚОЛДАНУҒА РҰҚСАТ
Технологияларды, техникалық құрылғылар мен материалдарды қолдануға рұқсаттарды беру тәртібі Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2020 жылы 16 сәуір № 208 Бұйрығымен бекітілген «Қауіпті өндірістік объектілерде қолданылатын технологияларды, техникалық құрылғыларды, материалдарды, қауіпті техникалық құрылғыларды қолдануға рұқсат беру» Мемлекеттік қызметті көрсету қағидаларымен айқындалған.
Қолдануға рұқсат аттестатталған ұйыммен әзірленетін сараптамалық қорытынды негізінде уәкілетті органмен беріледі.
Қолдануға рұқсат уәкілетті органның веб-сайтында электронды құжат түрінде рәсімделеді, одан құжатты жүктеп алуға және қажеттілікке қарай басып шығаруға болады. Алынған қолдануға рұқсаттардың мерзімі шектелмеген, яғни, құжат қайта рәсімдеуді немесе ұзартуды қажет етпейді.
ҚОЛДАНУҒА РҰҚСАТТЫ АЛУ КЕЛЕСІ КЕЗЕҢДЕРДЕН ТҰРАДЫ:
- тиісті сараптамалық ұйымға өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасын жүргізуге өтініммен жүгіну (өтініммен бірге белгілі тізбеге сәйкес қажетті құжаттар ұсынылуы тиіс)
- электрондық-сандық қолтаңбамен (ЭСҚ) куәландырылған электрондық құжат нысанындағы өтінішті www.egov.kz, www.elicense.kz электрондық үкіметтің веб-порталы арқылы сараптамалық қорытындының электрондық көшірмесімен бірге беру
Өтінішті беру веб-портал арқылы жүзеге асырылатындықтан, тек Қазақстан Республикасында тіркелген заңды тұлға өтінім беруші бола алады.
Қазақстан Республикасының Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрінің 2020 жылы 16 сәуір № 208 Бұйрығымен бекітілген «Қауіпті өндірістік объектілерде қолданылатын технологияларды, техникалық құрылғыларды, материалдарды, қауіпті техникалық құрылғыларды қолдануға рұқсат беру» Мемлекеттік қызметті көрсету қағидаларына сәйкес – уәкілетті ұйымның өтінімді қарау және қолдануға рұқсатты беру немесе бас тарту мерзімі 7 жұмыс күннен аспауы тиіс.
ТЕХНИКАЛЫҚ ТӨЛҚҰЖАТТАРДЫ РӘСІМДЕУ/ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУ
Жабдықтың немесе техникалық құрылғының төлқұжаты – бұл жабдық туралы негізгі ақпаратты, оны пайдалану шарттарын, техникалық сипаттамалары мен параметрлерінің мәндерін, сондай-ақ жүргізілген жоспарлы және апаттық жөндеу жұмыстарының хронологиялық тәртіптегі жазбаларды қамтып көрсететін құжат. Төлқұжат бір данада әзірленіп, кәсіпорын жасап шығаратын әрбір жабдық бірлігіне қоса беріледі. Төлқұжат тиiстi жабдықпен бүкіл пайдалану мерзімі бойы оның кәдеге жаратылуына дейiн қосақталып жүруi тиiс. Төлқұжат жоғалған жағдайда, оның телнұсқасын рәсімдеу қажет.
«Т-Стандарт» ЖШС әзірлейтін төлқұжаттардың түрлері:
- Қысыммен жұмыс істейтін сауыттардың, жылу алмастырғыштардың және буландырғыштардың төлқұжаты.
- Мұнай өнімдерін сақтауға арналған сұйыққоймалар мен ыдыстардың, сондай-ақ дренажды ыдыстардың төлқұжаты.
- Суға арналған сауыттардың, сұйыққоймалардың және ыдыстардың төлқұжаты.
- Химиялық белсенді сұйықтықтарға арналған сауыттардың, сұйыққоймалардың және ыдыстардың төлқұжаты.
- Бу және су қыздырғыш қазандарының төлқұжаты.
- Крандар мен жүккөтергіш механизмдердің төлқұжаты.
- Компрессорлық және сорғы қондырғыларының төлқұжаты.
- Технологиялық құбыржолдардың төлқұжаты.
Техникалық құрылғы төлқұжатын рәсімдеу/қалпына келтіру үшін қажетті ақпарат:
- жабдық атауы,
- түрі, үлгісі, маркасы,
- зауыттық (сериялық) нөмірі,
- өндірілген күні,
- қызмет ету мерзімі,
- пайдалану жөніндегі нұсқауы (нұсқаулығы),
- оған қатысты төлқұжаттың телнұсқасы немесе оны қалпына келтіру сұралатын жабдықтың нақты бірлігін анықтауға мүмкіндік беретін бұйым корпусында орналастырылған төлқұжаттық тақтайшаның фотосуреттері, сызбалардың көшірмелері (бар болса),
- материалдар туралы деректер,
- жабдықтың нақты техникалық жағдайы туралы мәліметтер,
- техникалық куәландырулар, диагностикалау және (немесе) өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамалары және олардың нәтижелері, пайдалану мерзімі ішінде жүргізілген жөндеулер, жаңғыртулар туралы мәліметтер,
- жабдық құрылмасына енгізілген өзгерістер туралы деректер.
ӨНЕРКӘСІПТІК ҚАУІПСІЗДІК ДЕКЛАРАЦИЯСЫ
Қауіпті өндірістік объектінің өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясы – бұл қауіпті өндірістік объект қаупінің сипаты мен ауқымы, қауіпті өндірістік объектіні пайдалануға беру, оның жұмыс істеу және пайдаланудан шығару кезеңдерінде өнеркәсіптік қауіпсіздікті қамтамасыз ету және халықты қауіпті өндірістік факторлар зиянды әсерінен қорғау жөніндегі іс-шаралар қамтылған құжат.
Өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясын әзірлеу тәртібі мен талаптары Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылы 30 желтоқсандағы № 341 Бұйрығымен бекітілген «Қауіпті өндірістік объектінің өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясын әзірлеу қағидаларында» белгіленген.
Өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясын тіркеу тәртібі Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму министрінің 2015 жылы 28 сәуірдегі № 511 Бұйрығымен бекітілген «Қауіпті өндірістік объектінің өнеркәсіптік қауіпсіздік декларацияларын тіркеу» Мемлекеттік қызмет стандартымен регламенттелген.
Өнеркәсіптік қауіпсіздік декларациясын әзірлеу қажеттілігі Қазақстан Республикасының Инвестициялар және даму министрінің 2014 жылы 30 желтоқсандағы № 341 Бұйрығымен бекітілген «Қауіпті өндірістік объектілерді декларацияланатын объектілерге жатқызу өлшемшарттарын айқындайтын қағидалармен» және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 31 шілдедегі № 864 Қаулысымен бекітілген «Қауіпті өндірістік объектілерді декларацияланатын объектілерге жатқызу өлшемшарттарымен» реттеледі.
Қауіпті өндірістік объектіні қауіпті объектіні пайдаланатын ұйым декларациялайтын объектіге жатқызу өлшемшарттарын айқындау үшін жобалау құжаттамасын талдау негізінде технологиялық үдерістерде олар туындаған кезде өндірістік ғимараттардың, технологиялық құрылыстардың және (немесе) техникалық құрылғылардың бұзылу, бақыланбайтын жарылыс және (немесе) қауіпті заттардың шығарылу ықтималдығы жоққа шығарылмайтын барынша ықтимал қауіпті өндірістік факторлар айқындалады.
Анықталған қауіпті өндірістік факторлар қауіпті өндірістік объектіде айналыста болатын қауіпті заттардың шекті мөлшерінің жобалық мәндері, қауіпті өндірістік объектілердің белгілері болып табылатын технологиялық үдерістер бойынша бағаланады.
ҚАУІПТІ ТЕХНИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛҒЫЛАР
Қауіпті техникалық құрылғыларға мыналар жатады:
- жылу желілерін қоспағанда, 0,07 МПа-дан артық қысыммен немесе 115 градус Цельсийден жоғары суды жылыту температурасында жұмыс істейтін техникалық құрылғылар;
- жүккөтергіш механизмдер, эскалаторлар, аспалы арқанжолдар, фуникулерлер, лифттер;
- 0,07 МПа-дан артық қысыммен немесе 115 градус Цельсийден жоғары суды жылыту температурасында жұмыс істейтін бу және су қыздырғыш қазандары (жылумен жабдықтау ұйымдары), 0,07 МП-дан артық қысыммен жұмыс істейтін сауыттар, жүккөтергіш механизмдер, эскалаторлар, аспалы арқанжолдар, фуникулерлер, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық объектілерінің лифттері.
ҚАУІПТІ ӨНДІРІСТІК ОБЪЕКТІЛЕР
ҚАУІПТІ ӨНДІРІСТІК ОБЪЕКТІЛЕРДІҢ БЕЛГІЛЕРІ:
- иондаушы сәулелену көзі;
- тұтанғыш зат – қалыпты қысымда және ауамен араласқан кезде тұтанғышқа айналатын және қалыпты қысымда қайнау температурасы 20 градус Цельсий немесе одан төмен болатын газ;
- жарылғыш зат – сыртқы әсердің белгілі бір түрлері орын алған кезде жылу бөлінумен және газдардың түзілуімен жылдам өздігінен таралатын химиялық түрлендіруге қабілетті зат;
- жанғыш зат – өздігінен жануға, сондай-ақ тұтану көзінен тұтануға және оны алып тастағаннан кейін дербес жанып тұруға қабілетті сұйықтық, газ;
- тотықтырғыш зат – жануды қолдайтын, тұтануды тудыратын және (немесе) экзотермиялық тотығу-тотықсыздану реакциясы нәтижесінде басқа заттардың тұтануына себептесетін зат;
- уытты зат – тірі ағзаларға әсер еткен кезде олардың өліміне әкеліп соқтыруға қабілетті және төмендегі сипаттамаларға ие зат:
- асқазанға енгізген кезде салмақтың әр килограммына 15-тен 200 миллиграмға дейінгі орташа ажалды доза;
- теріге жаққан кезде салмақтың әр килограммына 50-ден 400 миллиграмға дейінгі орташа ажалды доза;
- бір литрге 0,5-тен 2 миллиграмға дейінгі ауадағы орташа ажалды концентрация;
- өте уытты зат – тірі ағзаларға әсер еткен кезде олардың өліміне әкеліп соқтыруға қабілетті және төмендегі сипаттамаларға ие зат:
- асқазанға енгізген кезде салмақтың әр килограммына 15 миллиграмнан аспайтын орташа ажалды доза;
- теріге жаққан кезде салмақтың әр килограммына 50 миллиграмнан аспайтын орташа ажалды доза;
- бір литрге 0,5 миллиграмнан аспайтын ауадағы орташа ажалды концентрация;
- қоршаған ортаға қауіп төндіретін, соның ішінде су ортасында мынадай жедел уыттылық көрсеткіштерімен сипатталатын зат:
- балыққа тоқсан алты сағат бойы ингаляциялық әсер ету кезінде бір литрге 10 миллиграмнан аспайтын орташа ажалды доза;
- дафнияға қырық сегіз сағат бойы ықпал ету кезінде белгілі бір әсер туғызатын бір литрге 10 миллиграмнан аспайтын удың орташа концентрациясы;
- балдырларға жетпіс екі сағат бойы әсер ету кезінде бір литрге 10 миллиграмнан аспайтын орташа ингибиторлық концентрация;
2) қара, түсті, бағалы металдар балқытпалары және осы металдарға негізделген қорытпалар өндірісі;
3) тау-кен, геологиялық барлау, бұрғылау, жарылыс жұмыстарын, пайдалы қазбаларды өндіру және минералдық шикізатты қайта өңдеу жөніндегі жұмыстарды, жерасты жағдайларындағы жұмыстарды жүргізу.
САРАПТАМАЛЫҚ ҚОРЫТЫНДЫНЫ ДАЙЫНДАУ ҮШІН ҚАЖЕТТІ ҚҰЖАТТАР ТІЗБЕСІ:
- өндіруші компания туралы мәліметтер (елі, компания қызметінің саласы, жұмыс тәжірибесі, өндірістік қуаты және т.б.);
- өнімнің атауы (түрі/үлгісі/маркасы, өндірілген жылы, өндірушімен ұсынылған қызмет (пайдалану) мерзімі;
- өнімдердің техникалық сипаттамасы және мақсаты (негізгі элементтері/тораптары, жұмыс істеу қағидаты, негізгі техникалық сипаттамалары);
- жұмыс кезінде пайда болатын барлық зиянды және қауіпті факторлардың шекті параметрлері туралы мәліметтер;
- зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың мәндерін рұқсат етілген мәндерге жеткізуді, олардың сенімділік деңгейін қамтамасыз ететін құрылмалық шешімдер туралы мәліметтер;
- зиянды және қауіпті өндірістік факторлардың өндірістік қызметкерлер құрамына, халыққа, қоршаған ортаға әсер ету ықтималдығы, олардың пайдалану үдерісінде, апаттар, оқыс оқиғалар жағдайында зақымдаушы әсер ету дәрежесі туралы мәліметтер;
- өндіруші компанияның сапа менеджменті жүйесінің сәйкестік сертификаттарының көшірмелері;
- Қазақстанда қолданылатын сәйкестік сертификаттарының немесе сәйкестік туралы декларацияларының көшірмелері (егер өнімдер міндетті түрде сертификаттауға немесе декларациялауға жататын болса);
- өндіру үдерісінде жүргізілген сынақтар және өнімді бұзбай бақылау хаттамаларының көшірмелері;
- төлқұжат немесе оны алмастыратын құжат;
- өнімдер оларға сәйкес өндірілген нормативтік (негізгі) құжаттардың тізбесі;
- жалпы көрініс сызбалары, сұлбалар;
- монтаждау, баптау, пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулық (басшылық);
- өнімдерді дайындау кезінде пайдаланылатын жиынтықтаушы бөлшектер мен материалдар үшін сапа, сәйкестік сертификаттары немесе сынақтар туралы есептер;
- өнімдерді өндіруге қатысатын негізгі қызметкерлер құрамының біліктілігін растайтын құжаттар.
ӨНЕРКӘСІПТІК ҚАУІПСІЗДІК ДЕКЛАРАЦИЯСЫН РӘСІМДЕУ ҮШІН ҚАЖЕТТІ АҚПАРАТ
- Өнеркәсіптік объект туралы жалпы мәліметтер
- Өнеркәсіптік объект туралы қысқаша мәліметтер
- Аса қауіпті өндірістерді анықтаудың негіздемесі
- Өнеркәсіптік объект орналасқан жердің сипаттамасы
- Табиғи-климаттық жағдайлар
- Сыртқы өртке қарсы сумен жабдықтау
- Объектілердің өрт сипаттамалары
- Санитариялық-қорғау аймағында тұрып жатқан халық туралы мәліметтер
- Сақтандыру деректері
- Жалпы қауіпсіздік шаралары
- Қауіпті объектідегі өнеркәсіптік қауіпсіздікті бақылау жүйесі
- Қауіпті объектідегі жарақаттанушылық және апаттылық туралы мәліметтер
- Қызметкерлер құрамының кәсіби және апатқа қарсы дайындығы туралы мәліметтер
- Қызметкерлер құрамын апаттық жағдайлардағы іс-қимылдарға оқыту жөніндегі іс-шаралар
- Өнеркәсіптік қауіпсіздікті арттыру бойынша іс-шаралар
- Қауіпті өндірістік объектінің қауіптілік сипаты мен ауқымы
- Технология және аппаратуралық безендіру
- Қауіпті заттың сипаттамасы
- Технологияның сипаттамасы
- Негізгі технологиялық жабдықтың тізбесі
- Қауіпті заттардың таралуы туралы технологиялық деректер
- Қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша техникалық шешімдер
- Басқару пункттерінің сипаттамасы
- Қауіптер мен тәуекелдерді талдау
- Белгілі апаттар, оқыс оқиғалар туралы мәліметтер
- Апаттардың, оқыс оқиғалардың пайда болу және даму жағдайларын талдау
- Апаттар мен оқыс оқиғалардың тәуекелін бағалау
- Апаттардың, оқыс оқиғалардың пайда болуы мен дамуының ықтимал сценарийлерін талдау
- Өнеркәсіптік қауіпсіздікті және халықты қорғауды қамтамасыз ету бойынша іс-шаралар
- Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туралы хабарлау жүйесі
- Адамдарды қорғау құралдары мен іс-шаралары
- Өртке қарсы қорғаныс
- Техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды жоюға арналған қаржылық және материалдық ресурстар резервтері
- Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде медициналық қамтамасыз етуді ұйымдастыру
- Халықты және жергілікті атқарушы органды хабардар ету тәртібі
- Жағдаяттық жоспар
- Қағидатты технологиялық сұлба
- Негізгі технологиялық жабдықты орналастыру жоспары
- Жұмыстарды қауіпсіз жүргізуге қойылатын талаптарды регламенттейтін негізгі нормативтік құжаттардың тізбесі